Frontotemporale Dementie
Frontotemporale dementie is een vorm van dementie die voornamelijk de voorste en zijwaartse delen van de hersenen aantast. Dit leidt tot veranderingen in persoonlijkheid en gedrag, en problemen met taalvaardigheid. FTD treft vaak jongere mensen en heeft een unieke reeks symptomen.
Frontotemporale dementie (FTD) is een groep aandoeningen die wordt veroorzaakt door progressieve schade aan de frontale en temporale lobben van de hersenen.
Deze gebieden zijn verantwoordelijk voor gedrag, persoonlijkheid en taal. FTD wordt vaak verkeerd gediagnosticeerd als een psychiatrische aandoening of als de ziekte van Alzheimer, vooral bij jongere mensen.
De exacte oorzaak van FTD is onbekend, maar genetische factoren spelen vaak een rol. Ongeveer een derde van de gevallen is erfelijk. Er is geen manier om FTD te voorkomen, maar vroegtijdige diagnose en behandeling kunnen helpen bij het beheersen van de symptomen en het verbeteren van de levenskwaliteit.
-
Symptonen
De symptomen van FTD variëren afhankelijk van welke delen van de hersenen zijn aangetast. Veelvoorkomende symptomen zijn veranderingen in persoonlijkheid en gedrag, moeite met taal en spraak, en motorische problemen. Gedragsveranderingen kunnen onder andere ongepaste sociale interacties, impulsiviteit en apathie omvatten.
-
Fasen
Frontotemporale dementie kent geen duidelijke fasen zoals bij andere vormen van dementie zoals de Ziekte van Alzheimer. De symptomen beginnen meestal geleidelijk en verergeren in de loop van de tijd.
In de vroege fase zijn de veranderingen in gedrag en persoonlijkheid vaak het meest opvallend, terwijl taal- en motorische problemen later kunnen optreden.
-
Diagnose
De diagnose van FTD wordt gesteld door een combinatie van medische geschiedenis, lichamelijk en neurologisch onderzoek, neuropsychologische tests en beeldvormende onderzoeken zoals MRI of CT-scans. Genetisch onderzoek kan ook worden uitgevoerd als er een familiegeschiedenis van de ziekte is.
-
Behandeling
Er is geen genezing voor FTD, en de behandeling richt zich op het beheersen van de symptomen.
Medicatie kan worden voorgeschreven om gedragsproblemen te beheersen en therapieën zoals spraak- en taaltherapie, fysiotherapie en ergotherapie kunnen helpen bij het verbeteren van de dagelijkse functionaliteit. Ondersteuning voor de mantelzorgers is ook een belangrijk onderdeel van de zorg.
Andere soorten van dementie
-
Ziekte van AlzheimerDe ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Deze aandoening begint meestal met geheugenverlies en problemen met dagelijkse handelingen. Naarmate de ziekte vordert, krijgen mensen steeds meer moeite met spreken, denken en het uitvoeren van eenvoudige taken. De oorzaak is een ophoping van eiwitten in de hersenen die hersencellen beschadigen.
-
Vasculaire dementieVasculaire dementie ontstaat door problemen in de doorbloeding van de hersenen, vaak als gevolg van een beroerte of een reeks kleine infarcten. Symptomen kunnen plotseling optreden en variëren afhankelijk van het getroffen hersengebied. Typische kenmerken zijn traagheid in denken, moeite met plannen en concentratieproblemen.
-
Lewy Body dementieLewy body dementie wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van abnormale eiwitafzettingen, genaamd Lewy bodies, in de hersencellen. Mensen met deze vorm van dementie ervaren vaak schommelingen in alertheid en aandacht, visuele hallucinaties en motorische problemen die lijken op die bij de ziekte van Parkinson.
-
Overige vormen van dementieNaast de meest voorkomende vormen zoals de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, Lewy body dementie en frontotemporale dementie, zijn er nog diverse andere, minder vaak voorkomende vormen van dementie. Deze zeldzamere vormen hebben elk hun eigen kenmerken en uitdagingen.